DÜNYA ŞİİR GÜNÜ, NEW YORK’TA ATTİLA İLHAN’IN ŞİİRLERİYLE ŞÖLEN TADINDA KUTLANDI…
[TurkishLibrary.Us, New York, 3 Mart 2019] 1 Mart Cuma akşamı, Attila İlhan’ın şiirleriyle, Dünya Şiir Günü (21 Mart) 20. yıldönümü çerçevesinde New York’ta T.C. Başkonsolosluğu’nun ev sahipliğinde bir şölen tadında kutlandı..
Biz bu yolculuğa böyle başlamıştık…
“nasıl doğmakla başlarsa ölüm
ölmekle başlar öyle hayat
bil ki dünyayı sarsan sıçramalar
birikmiş şuurlarla gelir”
– Attila İlhan
Şair, romancı, düşünce yazarı-denemeci, gazeteci, eleştirmen ve senarist Attila İlhan’ın (15 Haz. 1925 – 10 Ekim 2005), özellikle şiirleriyle Birleşmiş Milletler’in Dünya Şiir Günü (#UNESCO 21 Mart), bir şiir şöleni tadında I Mart, 2019 Cuma akşamı New York’ta kutlandı. Türkiye’nin ve Türkçe’nin Nazım Hikmet’ten sonra en etkili, kuşaklar boyu siir ve edebiyat severlerin yakın takipçisi olduğu etkinliğe ilgi ve heyecanla karşılandı. Programa, T.C. New York Türk Başkonsolosluğu ev sahipliği yaptı. Amerikan Ticari Olmayan Kuruluşlar (not-forprofit) kanununa göre New York’ta resmen 2001 yılında kurulmuş olan “The Light Millennium” adına, kurucu-başkanı ve Birleşmiş Milletler’e Baş Temsilci’si Bircan Ünver programı organize etti ve sundu.
Programın Hoşgeldiniz ve Açılış konuşmasını T.C. New York Başkonsolosu Sayın Alper Aktaş yaptı. “Dünya Şiir Günü’nüz Kutlu Olsun, Hoşgeldiniz” diyerek konuşmasına başladı. “Attila İlhan’a New York’ta rakip olmak isteyen ilkokul 2. Sınıfta öğrencisi Can Kuzey, kendi İngilizce yazmış olduğu kağıdı şiiri büyük bir özgüvenle dinleyicilere gösterirken, “bunu ben yazdım” dedi ve İngilizce şiirini okudu.
Can Kuzey’in şiirini okumasının ardından, Başkonsolos Aktaş, programa katılan tüm dinleyicileri ise “kabul edilmez, ilgilenilmez diye düşünmeyin, projenizi teklif edin,” ifadesiyle teşvik etti. Konuşmasının girişinde, “Bircan Hn.’da ‘kabul edileceği’ konusunda çok iyimser değildi ve burada 100 kadar katılım var, siz de bir projeyle gelin, değerlendirelim,” önerisinde bulundu ve proje teklifleri için cesaretlendirdi.
Aynı zamanda, NY Başkonsolosluğu çalışanlarının yaş ortalaması’nın 30’ların ortasında olduğuna vurgu yaparak, bunun genç, dinamik ve yeni projelere açık olarak, Ankara’dan bilinçli bir tercih ile yapılmış olduğunu düşündüğünü, ifade etti, özellikle yine Başkonsolosluğun genç konsoloslarından kültür alanında görevli olan Ece Yılmaz’I tanıtırken.
Başkonsolos Aktaş, Açılış Konuşması’nın ana bölümünde, Dünya Şiir Günü’nün anlam ve önemi hakkında tanıtıcı bilgiler sundu. Konsolosluk nezdinde ön hazırlıklar sürecinde Bircan Ünver ile birlikte ikili bir ekip çalışması olarak özellikle Konsolos Ece Yılmaz ile çalışmaların yürütülmüş olması nedeniyle, her ikisine de teşekkür etti.
Konuşması’nda Attila İlhan’ın Türk Şiir ve Edebiyatı’ndaki yeri ve önemine, Türk şiirinin “Kaptan”ı olduğu unvanıyla vurgu ile “Ben Sana Mecburum” şiirine gönderme yaptı. Programda gerek şiir sunumları ve gerekse dinleyici olarak katılan herkese göstermiş olduğu ilgi için teşekkür etti. Konuşması’nda Attila İlhan’ın Türk Şiir ve Edebiyatı’ndaki yeri ve önemine, Türk şiirinin “Kaptan”ı olduğunu ifade etti. Programda gerek şiir sunumları ve gerekse dinleyici olarak katılan herkese göstermiş olduğu ilgi için teşekkür etti.
Açılış Bölümü’nün 2. konuşmasını ise “The Light Millennium”un Kısa Bir Tanıtımı” başlığıyla Bircan Ünver, bir slayt sunumuyla yaptı. Sunumunda Hoşgeldiniz ve Dünya Şiir Günü’nü kutlamayı takiben, 1 Mart, “New York’ta Şiirleriyle Attila İlhan” şiir etkinliğinin tohumunun 20 Aralık’ta Başkonsolos ile olan görüşmesinde atılmış olduğunu açıkladı ve bu evsahipliği için teşekkür etti (Teşekkür slaytı# 1 ve 2) =
Sunumunda Dünya Şiir Günü”nün ilan edilmesindeki temel gerekçeye değindi. UNESCO’nun 66. Genel Konferansı’nda, 20. Yüzyılın şiirlerinin kapsamlı bir analizini takiben ve özellikle de Kudüs’teki kültür miras ve değerlerini korumak için yıllara dayanan ciddi ve temel sorunlardan yola çıkılmış olduğuna değindi.
“Şiiri destekleme konusunda dünya çapında bir etkinlik düzenleme girişiminin, ulusal, bölgesel ve uluslararasışiir hareketlerine yeni bir tanıma ve ivme vereceği” ile “Şiirin, hem yazılı metinde hem de sözlü kelimede kök salmış bir sanat olduğu için, uluslararası kültürlerarası değişimlerin yoğunlaşmasına vesile olması gerektiğini hatırlatılması sonucu 21 Mart Dünya Şiir Günü”nün, Kasım 1999 da ilan edilmiş olduğu bilgisini paylaştı. Ve bu yıl 20. Yılını burada birlikte kutluyoruz, Birleşmiş Milletler de bizden (Küresel İletişimler Birimine STK olarak üyeliklerine gönderme yaparak) bunun gibi etkinlikler ile BM programlarını sizlere sunmamızı bekliyor, dedi. (Slayt #6 & 7)
Takiben, “The Light Millennüm”ün kuruluş amacı, Birleşmiş Milletler Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi’nin 19. Maddesinin organizasyonun yol haritası olduğunu vurgulayarak, sunumunda hızlıca Işık Binyılı, The Light Millennium Television ve Turkish Library and Museum hakkında kısa kısa tanıtımlar yaptı. Takiben, “Üç Konuda Yeni Bir Açık Davet”ini açıkladı. Sunumda yer alan üç açık davetler sırasıyla (Slayt#15):
1. LMTV Stüdyo çekimi – 22 Mart 2019: NEW YORK’TA ŞİİRLERİYLE ATTİLA İLHAN
2. 2019 DREAMS FOR HUMANITY (Birleşmiş Milletler – Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, İngilizce)
3. TurkishLibrary.Us– YAYIN > Attila İlhan’dan seçmiş olduğunuz şiirler de seçiminizi ne belirledi? (slayt#15)
Ünver, sunumunu takiben New York Üniversitesi Ortadoğu ve İslam Bölümü’den Edebiyat ve Türkçe dersleri veren davetli konuşmacı Prof. Sibel Erol’u, “Attila İlhan’ın Türk Şiir’indeki Yeri” adlı konuşması için mikrofona davet etti.
Prof. Erol konuşmasında, Attila İlhan’ın şiirlerinin özünde diyalektik ve toplumsal gerçeklik kavramlarının yattığını belirtti. Onun şiirilerindeki özellikle görsel-imgelem özgünlüğünü ve buna sinema dilinin katkısını vurgularken, bu özellikleri gece boyunca sunulacak şiirlere atıflarla örnekledi.
Aynı zamanda, Attila İlhan, Türk Şiir’inde nerede duruyor sorusuna “Nazım Hikmet ile İkinci Yeni şairleri (Cemal Süreya, Edip Cansever, Turgut Uyar) arasında” yanıtını verdi. Bu saptamayı, Attila İlhan’ın toplumsal temaları duygu yoğunluğuyla ve değişik form arayışları ile işlemesi bakımından, Nazım Hikmet’i izlediğini ama öte yandan, çarpıcı geniş çağrışımlı imgelemleriyle (her ne kadar onları imgeyi toplumsal bir kökten koparmakla eleştirse de) İkinci Yeni Şiir’ine önderlik ettiğini söyleyerek açıkladı. Programın AÇILIŞ bölümü Prof. Erol’un konuşmasıyla tamamlandı.
İkinci bolüm programda, Şiir Sunumları’na ayrıldı. Bu bölümün açılışını ise vidyo ile Attila İlhan’ın kendi sesinden, 1948 yılında Atatürk’ün hayata veda edişinin 10. Yılında yazmış olduğu “Mustafam, Mustafa Kemal” şiiriyle yapıldı.
Attila İlhan’ın kendi sesinden şiiri alkışlarla karşılandı. Özellikle programda, Amerika’da doğup-büyümekte olan ve Cumartesi günü NY Atatürk Okulu’na giden üç öğrencinin sunumuna gerek Attila İlhan’ın şiirleriyle tanışmış olmaları ve gerekse Dünya Şiir Günü çerçevesinde sunumları, programda özel bir ilgi gördü. Sırasıyla Naz Akalan, “Belma Sebil” (5. Sınıf); Efehan Berk Hüyük, “Nasıl Olduysa” (mezun) ve Rüya Ünver, “Yağmur Kaçağı”, (5. Sınıf;) adlı şiirleri sundu ve her birinin sunumu ilgi ve sevgiyle karşılandı.
Takiben programa, 7 Ocak 2019 tarihinde yayınlanmış olan ve mükerrer olarak sosyal medyada paylaşılmış olan “AÇIK ÇAĞRI”ya yine Attila İlhan’ın şiirlerinden seçmelerle başvurmuş olan isimlerin sunumuna, programı organize edenler de dahil olmak üzere geçildi. Şiir sunumlarının 2. bölümü ise bir şiir şöleni olarak şöyle gerçekleşti:
Konsolos Ece Yılmaz, “Şubat Yolcusu”; Nesrin Akan, “Üç Rubai”(Zincirleme Rübailerden); Aslı Ambrosio, “Bana Bir Şimşek Cak”; Melike Ayan, “Yalnızlığı Denemek”, “Adım Sonbahar”, “Ağustos Çıkmazı”, “Sevmek İçin Geç Ölmek İçin Erken” ve “Geçerdi Hep” (şiir adlarını sunarken, o anki duygularını, çok heyecanlıyım, 30 milyon kişiye TV karşısında bu kadar heyecanlı değilim, diye heyecanını ifade etti).
Fatma Aytaç ise “İki Rubai” (Zincirleme Rübailerden), “O sözler ki”yi okudu. Sultan Catto, Fizik Profesörü ve Şair, “Mehmet Sıradağları” (Türkçe ve İngilizce); Demet Demirkaya, “Üçüncü Şahsın Şiiri”; Sevgi Ercan, “Pia” (aynı zamanda Pia şiirinin ilginç öyküsünü de anlattı); Sarah Fogel, “Yalnızlık Şiiri”; Lütfiye Bahar Karakuş, “Zeynep Beni Bekle”; Kutay Manfurat, “Ben Sana Mecburum” (TAASNY’in de üyesi olan Manfurat, şiiri tamamen belleğinden etkili ve başarılı sunumuyla büyük bir ilgiyle alkışlandı…); “Aşk Yoluna Masallar” kitabının da yazarı olan Günay Menekşe, “Adımla Nasıl berabersem” ile “Muhayyer”i; Pınar Pesen & Kadir Çiloğlu birlikte düet olarak “Mahur Beste”yi yorumladılar. Bu şiirin aynı zamanda bestesi de yapılmış olduğundan, Kadir Çiloğlu,’O mahur beste çalar müjganla ben ağlaşırız,’ mısrasını şarkıda olduğu gibi nakarat olarak seslendirmesi ise beğeniyle karşılandı.
Etkinlikte gönüllü olarak da görev almış olan Mine Takıl, “Beni Arasan” şiirini belleğinden; Aysel Topraklı, “Aysel Git Başımdan” (bu şiir benim için yazılmasa da kendi adım da olduğu için bu şiiri seçtim, açıklamasıyla); Erdem Şahin, “Kimi Sevsem Sensin” ve “Böyle bi sevmek (Ne Kadınlar Sevdim Yoktular)”; Tülin Uyanıker, Başkonsolos’a ve Bircan Ünver’e bu tür programlara açız, ifadesiyle ev sahipliği ve organizasyon için teşekkür etti. Akabinde, “Elde Var Hüzün” ile “Sultan’i Yegah” şiirlerini yorumlarken, ses sanatçısı olmakla birlikte ilk kez şiir okuyacağı için heyecanlıyım, dedi. Aynı zamanda, Sultan’i Yegah’ın de müzikte bir makam olduğu için, bu makamın nasıl ortaya çıkmış olduğunun ilginç bir hikayesini de anlattı. Ümran Ünlü, “Sana Ne Yaptılar” şiirini ilk okuduğunda ağladığını belirttikten sonra seçmiş olduğu şiirini sundu.
Programın sunumunu da üstlenmiş olan Bircan Ünver, programın şiir sunumunları bölümünde de yer aldı. Attila İlhan’ın yaşamında önemli bir yeri olduğu özellikle Sanat Olayı’nda ki yazarlık serüveninin başlangıcında da, İlhan’ın önemli bir teşviği olduğunu belirtti. Takiben “Korkunun Krallığı” şiir kitabı 1987 yılında yayınlandığında hemen temin etmiş olup, aynı yil içindeki Sanat Olayı’ndaki bir yazı kurulu toplantısında kitabı da A.İlhan’a imzalatmış olduğunu anlattı. O zamandan beri, bu kitaptan en çok sevdiği şiirlerden biri olduğunu ve “insanın sevdiği şey’ler aslında çok da değişmiyor” yorumuyla, “Diyalektik Gazel” adlı şiiri sundu.
Programa Pensilvanya’dan gelerek katılmış olan emekli edebiyat profesörü Hülya N. Yılmaz ise “Sen Yoksun” ve “An Gelir” şiirlerini yorumladı.
Programın ŞİİR şöleni ve adeta bir maratona dönüşen ikinci bölümünde, İstanbul’dan vidyo ile TRT’de Emekli Spiker, özel bir üniversitede İletişim alanında dersler veren, şair ve şiir yorumcusu Harun Yöndem’in güçlü ve etkin sesi ve dinleyiciyi özlem ve çelişkiler arasında gidip-getiren İstanbul görüntüleri ve kurgusu eşliğinde ki “İstanbul Ağrısı”nın vidyo gösterimiyle sunumuyla program’ın ikinci ve son bölümü de başarıyla tamamlandı.
Rakamlar ile etkinliğin özeti: Programa 100’e yakın katılım oldu. Toplam Attila İlhan’dan seçme 35 Türkçe ve biri çeviri olmak üzere 2 İngilizce şiir sunuldu. Açılış bölümü de dahil olmak üzere programda yukarıda özeti de verilmiş olan toplam 33 isim tarafından sunum yapıldı. İki şiir vidyo ile gösterildi. Tüm sunumların içinde sadece 2 İngilizce şiir yer aldı ve “The Light Millennium”un tanıtımı ise slaytlar eşliğinde yapıldı.
T.C. New York Başkonsolosu Alper Aktaş, konsolos Ece Yılmaz ile birlikte NY Başkonsolosluğuna yeni atanmış olan muavin konsolos Damla Şenlik konukları karşıladı. NY Türk-Amerikan toplumundan bir çok temsilci de katıldı. Özellikle programa Amerika Türk Kadınları Birliği Başkanı Şermin Özcilingir, ATKB Yönetim Kurulu’ndan Berna Gürdal ve İlknur Hüyük; NY Atatürk Okulu Müdüresi Tülay Taşkent, Atatürk Okulu öğretmenlerinden Ayşeli Turgut’un katılmış olması, Amerika’da Türk şiir ve edebiyatı adına ümit verdi. Aynı zamanda TAASNY’un Başkanı İbrahim Yazıcı ve diğer bir çok kuruluş ve özel firma temsilcileri ve farklı meslek gruplarından programa katılım oldu.
Özellikle Can Kuzey ve Atatürk Okulu öğrencilerinin bu tür etkinliklere aktif katılımına teşekkür ve teşvik amacıyla da mavi renkli ve Birleşmiş Milletler logolu not defteri, bayrak ve t-shört, The Light Millennium tarafından öğrencilerine hediye edildi. Programda tüm şiir okuyanlara ise Başkonsolosluk tarafından üzerinde Türk Bayrağı olan kupalar hediye edildi.
Fotoğraflar: Demet Demirkaya, The Light Millennium
AÇIKLAMA: Bu etkinliğe ilişkin, kapsamlı bir Foto-Albüm de yakında The Light Millennium GALLERY-II üzerinden yayınlanacaktır.
Sunum esnasında IT destek: Günay Menekşe
Vidyo: Harun Yöndem, İstanbul Ağrısı
HOŞ GELDİNİZ (Program – tek sayfa)
THE LIGHT MILLENNIUM’UN TANITIMI
PROGRAM AKIŞIhttp://www.turkishlibrary.us/t-c-new-york-baskonsolosu-sayin-alper-aktasin-acilis-konusmasi/embed/#?secret=CQ8sRghiSRhttp://www.turkishlibrary.us/attila-ilhanin-turk-siirindeki-yeri/embed/#?secret=7USECcyaGChttp://www.turkishlibrary.us/attila-ilhani-hatirlamak/embed/#?secret=yjSuT9Pr3Whttp://www.turkishlibrary.us/new-yorkta-siirleriyle-attila-ilhan-1-mart/embed/#?secret=crOWyWv3DWhttp://www.turkishlibrary.us/siir-okumak-icin-katilima-acik-cagri/embed/#?secret=8XsE2GrfUX
#AttilaIlhanNY @TurkishLibraryMuseum @NewYorkBK #DünyaŞiirGünü #lightmillennium @UNDGCCSO #UNDPINGO
Sosyal Medya: @bircan.unver @lightmillennium
@TurkishLibraryMuseum #TurkishLibraryMuseum
LinkedIn @The Light Millennium @Bircan Unver
The US Turkish & Library Museum (TLM) web sitesi, The Light Millennium kuruluşu bünyesindedir (2001, New York). Bu sitede ki yayınlar, etkinlik ve bülten içerikli yayınlar hariç, yazılı izin alınmadan kopyalanamaz-çoğaltılamaz. Teşekkür ediyoruz. TLM.
1999-2019, “The Light Millennium” (2001, New York), Birleşmiş Milletler Küresel İletişim Sivil Toplum Kuruluşları Birimine 2005 yılından itibaren üyedir (#lightmillennium @UN-DGC-NGO #UNDPINGO).
©2019, Turkish Library & Museum – www.TurkishLibrary.Us – 3 Mart 2019, New York